Technologia

Warystor – budowa i zastosowanie

Warystor – budowa i zastosowanie

Warystory to urządzenia, które odgrywają w urządzeniach elektronicznych szczególną rolę ochronną. Sprawdź, czym dokładnie są oraz gdzie i dlaczego się je stosuje.

Czym jest warystor?

Jak podaje definicja, warystor to półprzewodnikowy zespół elektroniczny charakteryzujący się nieliniową rezystancją, która zmienia się w zależności od przyłożonego do niego napięcia elektrycznego. Jest to zatem rodzaj rezystora (opornika), którego opór zależy od wartości napięcia – im jest ono mniejsze, tym wyższa jest wartość rezystancji, zaś po przekroczeniu pewnego poziomu progowego następuje jej znaczny spadek.

Warystory powstają metodą spiekania tlenku cynku pełniącego w nich rolę przewodnika, a także tlenków innych metali (głównie bizmutu) mających znacznie większą impedancję. Dzięki temu, gdy na warystorze pojawi się wyższe napięcie, na złączach dochodzi do uporządkowania struktury, a prąd znajduje drogę ujścia. Warystory wytwarzane są metodą spiekania prasowanych proszków.

Każdy warystor posiada oznaczenia, dzięki którym można dopasować dany element do podzespołu, w którym chcemy go umieścić. Przy doborze tego rodzaju oporników należy pamiętać, aby najwyższe trwałe napięcie było wyższe niż doprowadzane do niego w sposób ciągły.

Właściwości i parametry warystorów

Każdy warystor posiada określone właściwości, których dobór zapewnia odpowiedni poziom ochrony przeciwprzepięciowej. Na szczególną uwagę zasługują takie kwestie jak:

  • najwyższe dopuszczalne trwałe napięcie skuteczne warystora,
  • znamionowe (warystorowe) napięcie warystora, równe spadkowi napięcia na warystorze przy przepływie przez niego prądu o natężeniu 1mA,
  • napięcie obniżone równe szczytowej wartość napięcia na warystorze przy udarze prądowym o wartości szczytowej ICL,
  • szczytowa wartość udaru prądowego, dla której określone zostało napięcie obniżone,
  • trwałe obciążenie warystora,
  • największa dopuszczalna średnia moc warystora,
  • pojemność warystora przy częstotliwości 1kHz.

Do czego służy warystor?

Zastosowanie warystorów opiera się przede wszystkim na ochronie urządzeń przed przepięciami. Używane są często jako elementy zabezpieczenia odbiorników. Kiedy napięcie w urządzeniu przekroczy konkretną wartość, przez warystor płynie duży prąd, co doprowadzić może do przejęcia energii impulsu lub nawet przepalenia lub rozłączenia bezpiecznika. W dwóch ostatnich przypadkach urządzenie wyłącza się, choć tylko wtedy, gdy warystor pracuje jako zabezpieczenie przeciwprzepięciowe równoległe ze źródłem napięcia.

Warystory stosuje się także w piorunochronach, tworząc połączenie szeregowe między nimi a uziemieniem, co pozwala na swobodny przepływ ogromnego napięcia wywołanego przez piorun do ziemi.

Warystory zabezpieczają urządzenia przed przepięciami, pełnią rolę odgromników oraz zaczepienia transformatorów, ochronników przepięciowych i wysokonapięciowych czy też zabezpieczeń telefonów, modemów lub innych urządzeń podłączonych do sieci telefonicznej. Mniejsze urządzenia powszechnie wykorzystuje się jako zabezpieczenie antyprzepięciowe w urządzeniach podłączonych do sieci energetycznej. Duże sprawdzają się w przypadku transformatorów, linii wysokiego napięcia czy sprzętach wykorzystywanych w ciężkim przemyśle.

Similar Posts