Mają na co dzień wiele problemów: długie granice do obrony, kilka stref czasowych, ogromne odległości do pokonania, skrajnie odmienne warunki klimatyczne, zróżnicowanie językowe, kulturowe i religijne wśród mieszkańców. Mimo trudności administracyjnych czy militarnych, posiadanie wielkiego terytorium daje również korzyści, na przykład zróżnicowanie przyrodnicze i krajobrazowe, a przede wszystkim znaczna zasobność pod względem bogactw naturalnych, co sprawia, że największe terytorialnie państwa są jednocześnie potęgami gospodarczymi i politycznymi naszego świata.
Najmniejsze państwo – Watykan, to powierzchnia dwóch Stadionów Narodowych. Największe – Rosja, na swoim terytorium Polskę zmieści niemal 55 razy.
Oto terytorialne potęgi świata.
Federacja Rosyjska – 17,1 mln km kw.
Z północy na południe ma rozpiętość 4 tys. km, ze wschodu na zachód aż 9 tysięcy. Graniczy z 14 państwami, a część tych granic musi być strzeżona wyjątkowo dobrze, że względu na napięcia polityczne w regionach przygranicznych.
Rosja zajmuje 11,5 % wszystkich lądów. Mieszkańcy państwa funkcjonują według 11 stref czasowych. Większość obszaru Rosji znajduje się na terenie Azji – tylko niewielka część terytorium to wschodnie krańce Europy.
Wielkość terytorium nie idzie w parze z zaludnieniem – Federacja Rosyjska pod tym względem zajmuje dopiero 9 miejsce na świecie.
Kraj posiada największe i najbogatsze złoża surowców naturalnych – powszechnie żartobliwie mówi się, że rosyjska Syberia jest jak tablica Mendelejewa.
Kanada – 10 mln km kw.
Terytorium Kanady stanowi 6,7 procent całej powierzchni lądów. To największe państwo znajdujące się na półkuli zachodniej ma najdłuższą linię brzegową – ponad 202 tysiące km! Na lądzie Kanada graniczy tylko z jednym państwem – USA (granica na południu oraz na północnym zachodzie ze stanem Alaska). Granice morskie z Francją i Danią poprzez wyspy do tych państw należące, nie mają wielkiego wpływu na geopolitykę Kanady.
To wielkie państwo ma tylko 35,6 mln mieszkańców, czyli mniej niż Polska i zajmuje pod tym względem dopiero 38 pozycję w rankingu światowym.
Pięć stref czasowych, niezwykłe bogactwo przyrodnicze, wielkie przestrzenie pierwotnego lasu, bogata fauna lądowa i morska, a nade wszystko zasoby kopalin dają Kanadzie wysoką pozycję wśród wiodących gospodarek świata. 1/5 całej światowej produkcji niklu pochodzi z Kanady. Również pod względem wydobycia rud cynku kraj zajmuje pierwsze miejsce. Własne zasoby gazu ziemnego i ropy naftowej pozwalają Kanadzie zachować niezależność energetyczną.
Piękne, samowystarczalne, ceniące wolność i tolerancję państwo jest synonimem życia wygodnego, zamożnego, beztroskiego. Funkcjonujący w powszechnym użyciu rzeczownik pospolity „kanada” właśnie taki model życia określa.
Chiny – 9,6 mln km kw. (bez Hongkongu, Makau i Tajwanu)
Jedna szósta mieszkańców Ziemi zamieszkuje Chiny. Dodatkowo te 1300 tys. mieszkańców, przynależy do oficjalnie uznanych przez chińskie prawo 56 różnych grup narodowych i etnicznych. Ani liczba ani zróżnicowanie nie ułatwiają zadania władzom w Pekinie.
Mimo znacznej rozciągłości równoleżnikowej – 5200 km, w Chinach obowiązuje jedna strefa czasowa. Znacznych nakładów i wysiłków organizacyjnych wymaga obrona długich i niespokojnych granic z 14 państwami.
Chiny to państwo zasobne w surowce naturalne i uważa się je za jedną z najbardziej dynamicznych gospodarek świata, a zamożność Chin przekłada się również na ich pozycję polityczną sięgającą wpływami daleko poza Azję.
Stany Zjednoczone – 9,5 mln km kw.
Imperium zajmujące 6,5 procent wszystkich lądów zajmuje trzecią pozycję pod względem liczby ludności. Powszechnie uznaje się USA za najbogatsze supermocarstwo gospodarcze, militarne i polityczne. Właściwie każda ważna decyzja geopolityczna podejmowana na Ziemi zapada z inicjatywy lub przy udziale Stanów Zjednoczonych.
USA obejmuje 5 stref czasowych i ma charakter federacji złożonej z 50 państw.
Przyczyn sukcesu gospodarczego Stanów Zjednoczonych należy dopatrywać się głównie w bogatych zasobach kopalin naturalnych.
Od kilku dziesięcioleci USA chronią i oszczędzają dla następnych pokoleń własne pokłady surowców i importują je z zagranicy. Tym samym USA stały się liderem światowym w dziedzinie importu kopalin.
Brazylia – 8,5 mln km kw.
Piąta pod względem liczby ludności króluje na kontynencie południowoamerykańskim zajmując niemal połowę jego powierzchni. Brazylia to trzy strefy czasowe, dziesięć państw graniczących i 26 stanów, na które jest podzielona. Znajdujące się na wschodzie wielkie aglomeracje Rio de Janeiro i Sao Paulo w niczym nie przypominają prowincjonalnego charakteru położonej w głębi kraju stolicy państwa – Brasilii.
Brazylia posiada ogromne złoża kopalin energetycznych, ale dla swoich potrzeb w 90% wykorzystuje energię odnawialną.
