Wypadek przy pracy to nagła sytuacja, która może przytrafić się każdemu pracownikowi. Sprawdź, jakie przesłanki muszą być spełnione, żeby można było mówić o wypadku przy pracy, a także dowiedz się, ile wynosi odszkodowanie i kto je wypłaca.
Wypadek przy pracy – kiedy można o nim mówić?
Zgodnie z definicją z Kodeksu pracy, o wypadku przy pracy mówimy wtedy, gdy ma miejsce nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Zdarzenie można uznać za wypadek przy pracy, kiedy nastąpiło podczas wykonywania przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń służbowych, albo gdy pracownik wykonywał czynności dla pracodawcy bez wyraźnego polecenia. Sytuacja ta może mieć miejsce nie tylko na terenie zakładu pracy, ale również w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązków, podczas podróży służbowej, w czasie szkolenia z samoobrony lub przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Zgodnie z powyższą definicją, zdarzenie może zostać uznane za wypadek przy pracy tylko wtedy, gdy spełnia wszystkie cztery elementy:
- jest nagłe (np. upadek z wysokości, poślizgnięcie)
- jest spowodowane przyczyną zewnętrzną (np. utrata równowagi, mokra posadzka),
- powoduje uraz lub śmierć (np. skaleczenie lub złamanie stwierdzone przez lekarza),
- ma związek z pracą.
Co ważne, przesłanki wypadku przy pracy są spełnione również wtedy, gdy pracownik korzysta z przerwy, na przykład gdy oparzy się wrzątkiem podczas śniadania.
Wypadek przy pracy – kto płaci odszkodowanie?
Pracownikowi, który został poszkodowany w wyniku wypadku przy pracy należy się jednorazowe odszkodowanie, które wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Oceny stopnia uszczerbku dokonuje się po zakończeniu leczenia oraz rehabilitacji. Wysokość odszkodowania za wypadek przy pracy jest iloczynem procentu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu i wysokości 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. Od dnia 1 kwietnia 2021 r. do dnia 31 marca 2022 r. obowiązują nowe kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej:
- 1033 zł – za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- 1033 zł – za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
- 18 086 zł – z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
- 18 086 zł – z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty.
Odszkodowanie za wypadek przy pracy należy się również krewnym pracownika, który w jego wyniku poniósł śmierć:
- 93 014 zł – gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty
- 46 507 zł – gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko.
Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy
Osoba, która w wyniku wypadku przy pracy doznała uszczerbku na zdrowiu, ma prawo do otrzymywania następujących świadczeń:
- zasiłek chorobowy;
- świadczenie rehabilitacyjne;
- zasiłek wyrównawczy;
- jednorazowe odszkodowanie;
- renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa;
- renta rodzinna i dodatek do renty rodzinnej;
- dodatek pielęgnacyjny;
- pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
Komu z kolei nie będą przysługiwały świadczenia z tytułu wypadku przy pracy? Nie otrzyma ich pracownik, który spowodował wypadek pod wpływem alkoholu, środków odurzających lub substancji psychoaktywnych. Na pieniądze nie może liczyć również ten pracownik, który umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa naruszył przepisy o ochronie życia oraz zdrowia i udowodniono, że to była jedyna przyczyna wypadku.
