Gonartroza to inaczej zwyrodnienie stawu kolanowego. Schorzenie rozwija się głównie pod wpływem przeciążenia i nierównomiernego nacisku. Choć rozwój gonartrozy jest powolny, choroba ma charakter postępujący i wymaga wdrożenia odpowiedniej rehabilitacji oraz działań leczniczych. Czym jest gonartroza? Co ją wywołuje? Jakie są objawy zwyrodnienia kolana?
Gonartroza – co to jest? Jakie są jej przyczyny?
Gonartroza kolana to inaczej choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego. Schorzenie to wynika z nadmiernego, i często regularnego przeciążania stawu.1
Może to z kolei wynikać z wykonywania rutynowych czynności (np. w pracy lub w trakcie aktywności fizycznej) lub wiązać się z wrodzonymi wadami w budowie stawu.1
Schorzenie związane jest także z utratą właściwości biochemicznych chrząstki stawowej. Zmiany zwyrodnieniowe w stawie kolanowym najczęściej dotyczą części rzepkowo-udowej, bocznej1 lub przyśrodkowej – jest najbardziej powszechna.2
Gonartroza – objawy. Jak rozpoznać schorzenie?
Gonartroza posiada wszystkie objawy, typowe dla zmian zwyrodnieniowych stawów. Zalicza się do nich1:
- dolegliwości bólowe o różnej intensywności. Początkowo mogą mieć one niewielkie natężenie, jednak z czasem przybierają na sile. Ból stawu kolanowego pojawia się przede wszystkim w czasie wykonywania aktywności fizycznej.1
Wraz z upływem czasu i na skutek zaostrzenia stanu chorobowego, bóle mogą pojawiać się także w czasie spoczynku1; - wyraźnie zmniejszony zakres ruchów wykonywanych za pomocą stawu kolanowego1;
- sztywność stawu1;
- deformacje i zniekształcenie stawu1;
- „poluzowanie” stawu i zmniejszenie jego stabilności.1
Gonartroza może wiązać się również z występowaniem tzw. „trzeszczenia” stawów. Często pojawia się również wysięk lub torbiel pod kolanem.1
Zwyrodnienie stawu kolanowego wpływa także na osłabienie mięśni czworogłowych uda i może prowadzić do ich zaniku.2
Gonartroza – jak zdiagnozować zwyrodnienie kolana?
W celu potwierdzenia zmian zwyrodnieniowych w stawie kolanowym wykonuje się odpowiednie badania obrazowe. Najczęstszym jest RTG kolana, umożliwiające m.in. ocenę gęstości chrząstki stawowej, wykrycie narośli kostnych oraz wszelkich oznak choroby zwyrodnieniowej.2
Zwyrodnienie stawów kolanowych – co robić?
Choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych jest schorzeniem, które ma charakter postępujący. Oznacza to, że nie istnieje możliwość całkowitego zablokowania dalszego rozwoju choroby. Możliwa jest jedynie jej stabilizacja.1
W związku z tym leczenie gonartrozy polega na wdrożeniu odpowiednich metod zachowawczych, takich jak rehabilitacja.1
Gonartroza – ćwiczenia na zwyrodnienie kolan
Ćwiczenia w chorobie zwyrodnieniowej stawów można wykonywać samodzielnie w domu. Warto jednak wcześniej skonsultować się ze specjalistą – fizjoterapeutą.
Przy gonartrozie zaleca się wykonywanie 3 rodzajów ćwiczeń: wzmacniających, rozciągających i aerobowych. Chorym zaleca się również aktywności, takie jak jazda na rowerze stacjonarnym.3
Celem rehabilitacji jest ustabilizowanie schorzenia oraz poprawa zakresu ruchomości stawów oraz zwiększenie siły mięśniowej, osłabionej w wyniku choroby.3
Rehabilitacja stawu kolanowego – co jeszcze jest pomocne?
W czasie rehabilitacji lub w okresach zwiększonego przeciążenia stawów warto wesprzeć stawy za pomocą odpowiednich suplementów, takich jak np. 4Flex.
Preparat ten zawiera w jednej saszetce aż 10 g opatentowanego kolagenu Fortigel®.
Kolagen jest białkiem budulcowym chrząstki stawowej – jego odpowiednia podaż zapewnia dobrą kondycję stawów, wpływa na ich elastyczność i sprężystość.4
Bibliografia:
- Klimiuk P., Kuryliszyn-Moskal A., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Reumatologia, 50, 2012.
- Zimmermann-Górska I., Goncerz G., Szczepański L., Choroba zwyrodnieniowa stawów, 2021, dostęp: 25.01.2022.
- Zimmerman-Górska I., Dytz-Świtek D., Jakie ćwiczenia pomagają w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów kończyn dolnych?, Medycyna Praktyczna, 2013, dostęp: 25.01.2022.
- 4Flex (preparat złożony) – proszek, Medycyna Praktyczna, dostęp: 15.02.2022.
