Gdy chłodzenie powietrzem okazuje się niewystarczające, a zastosowanie wody ze względów bezpieczeństwa działania i obsługi urządzenia elektrycznego jest niemożliwe, jako alternatywę stosuje się specjalny rodzaj cieczy o właściwościach dielektrycznych, które słabo przewodzą prąd elektryczny. Przykładem takiej cieczy jest olej transformatorowy, czyli ciecz o dużej gęstości, elektroizolacyjna, przeznaczona do chłodzenia transformatorów oraz innych urządzeń elektrycznych, które tego wymagają.
Co to jest olej transformatorowy?
Podobnie jak wszystkie inne oleje techniczne, również oleje transformatorowe są mieszaninami węglowodorów pochodzenia mineralnego lub syntetycznego. W pierwszym przypadku bazą do przygotowania oleju jest ropa naftowa. W drugim przypadku olej wytwarzany jest w złożonych procesach syntezy chemicznej. Jego struktura jest dzięki temu bardziej jednolita, w związku z czym producent może stworzyć produkt o dokładnie takich właściwościach, jakich oczekuje i potrzebuje. Zarówno mineralny, jak i syntetyczny olej transformatorowy jest rodzajem izolatora i jednocześnie cieczy chłodzącej. Zgodnie z nazwą jest materiałem przeznaczonym do stosowania w transformatorach, które podczas pracy (przekształcania prądu elektrycznego) wytwarzają wysoką temperaturę i w związku z tym wymagają stałego chłodzenia.
Oleje grzewcze
Obok profesjonalnych, zwłaszcza syntetycznych olejów transformatorowych, w sprzedaży dostępne są również mineralne oleje grzewcze dedykowane obsłudze instalacji i urządzeń grzewczych, takich jak grzejniki olejowe. Oleje grzewcze są cieczami węglowodorowymi organicznymi, pochodzenia mineralnego, o określonych właściwościach fizykochemicznych. Mają niską lepkość, co przekłada się na zdolność do szybkiego przepływu. Charakteryzują się również dużą sprawnością w kwestii oddawania ciepła, w czym przypominają specjalistyczny olej transformatorowy. Ten ostatni cechuje się jednak dodatkowymi właściwościami elektroizolacyjnymi, dzięki czemu może być stosowany w urządzeniach elektrycznych bez ryzyka spowodowania zwarcia i ich uszkodzenia.
W chłodzeniu urządzeń elektrycznych, które podczas pracy wytwarzają dużo ciepła, pomagają specjalne rodzaje olejów mineralnych lub modyfikowanych, w tym w pełni syntetycznych o właściwościach elektroizolacyjnych. Najlepiej w tej roli sprawdzają się profesjonalne oleje transformatorowe, których używa się do chłodzenia dużych transformatorów, ale także serwerów i komputerów osobistych. W odróżnieniu od zwykłych olejów grzewczych mają one dużą gęstość i słabo przewodzą prąd elektryczny.
